سخت افزارهای رایانه مسیر پیشنهادی :
 

نحوه عملکرد رم (RAM) به گونه ای است که مانع از کارکرد کامپیوتر با بالاترین سرعت ممکن می شود. علت این است که سرعت cpu بیشتر از رم است و معمولاً برای ارسال اطلاعات به حافظه رم باید لحظاتی منتظر بماند. در طول این مدت انتظار cpu بی کار می ماند (البته این حرف کاملاً صحیح نیست ولی برای بیان منظور مناسب است). در یک کامپیوتر ایده آل رم باید به اندازه cpu سریع باشد. فن آوری Dual channel برای دو برابر کردن سرعت ارتباط بین حافظه رم و کنترلر حافظه (memory controller) ابداع شده است. که نتیجه آن افزایش سرعت و کارایی کل کامپیوتر است. در این مقاله از سلسله مقالات آموزش سخت افزار در یادبگیردات کام سعی کرده ایم شما را بیشتر با Dual channel آشنا کنیم.
قبل از اینکه درباره نحوه کار Dual channel صحبت کنیم اجازه دهید نحوه اتصال رم به سیستم را توضیح دهیم.
حافظه بوسیله مداری به نام «کنترلر حافظه» کنترل می شود. این مدار از نظر فیزیکی داخل چیپ (چیپ north bridge یا MCH که مخفف هاب کنترل حافظه است که چیپ های ساخت اینتل هستند و ویژگیهای بهتری دارند.) قرار دارند و در مورد AMD این مدار داخل cpu قرار دارد (cpu هایی مانند AMD64، Athlon 64 phenom این گونه اند ولی cpu های قدیمی تر مانند Athlon XP نحوه کاری شبیه اینتل داشتند.)
حافظه رم از طریق یک سری هادی به کنترلر حافظه متصل شده است. این هادیها به سه گروه تقسیم شده اند: اطلاعات، آدرس و کنترل. هادیهای باس اطلاعات یا دیتا اطلاعاتی را که در حال خواندن است حمل می کنند. (مثلاً اطلاعات را از رم به کنترلر حافظه و سپس cpu انتقال می دهند.) هادیهای باس آدرس به حافظه رم می گویند دقیقاً کدام اطلاعات باید خوانده شود یا کدام اطلاعات باید ذخیره شوند. و هادی های کنترل دستوراتی را به ماژول های حافظه رم می فرستند. و می گویند چه عملیاتی درحال انجام است. به عنوان مثال می گویند این یک فرمان نوشتن (ذخیره کردن) یا یک فرمان خواند است. یک هادی مهم دیگر در باس کنترل وجود دارد و آن سیگنال کلاک (پالس ساعت) رم است که این سیگنال در کنترلر حافظه تولید می شود.

در شکل زیر توضیحات بالا به سادگی قابل مشاهده است. البته این شکل براساس مدل اینتل کشیده شده است. و همانطور که گفته شد در cpu های شرکت AMD مدار کنترلر حافظه در داخل cpu قرار دارد و بنابراین باس حافظه مستقیماً و بدون واسطه از cpu می آید.

سرعت حافظه رم به فرکانس سیگنال پالس ساعت یا همان کلاک بستگی دارد این سیگنال در مادربردهای اینتل ساپورت توسط چیپ مادربرد تولید می شود و برای سیستمهای بر پایه AMD این پالس توسط cpu تولید می شود. تا هنگام نگارش این مقاله cpu های ساخت AMD از حافظه DDR3 پشتیبانی نمی کنند چون مدار کنترل حافظه ای که در داخل cpu گنجانده شده این فناوری را نمی شناسد.
اگر بخواهیم اثر پالس ساعت را روی کار حافظه بیان کنیم بهتر است مثالی بیاوریم فرض کنید کامپیوتری دارید که کنترلر حافظه آن سیگنال پالس ساعتی برابر 667 مگاهرتز تولید می کند. (2*333) و رم شما DDR2-800 است در بهترین حالت رم شما با 667 مگاهرتز کار می کند. این محدودیت فیزیکی کنترلر حافظه شماست. البته این محدودیت در cpu های AMD وجود ندارد.
ماژول های حافظه رم در دارای ظرفیت محدودی برای انتقال اطلاعات هستند امروزه این ظرفیت این باس اطلاعاتی 64 بیت است. کاری که در فن آوری Dual channel انجام شده این است که پهنای باند این باس انتقال اطلاعات را از 64 به 128 بیت توسعه داده اند.
منبع:.yadbegir.com